5 Haziran 2020 Cuma

BİLGİLİ Mİ BİLGE Mİ?

   Bilmek nedir? İnsan denen canlı bilgiye nasıl ulaşır? Bilginin doğası nedir? Sahip olduğumuz beş duyu ile her bilgiye ulaşabilmemiz mümkün müdür? Yaşadığımız üç boyutlu dünya tüm bilginin tek kaynağı mıdır? Bu sorular çoğaltılabilir. Peki bilgi sahibi olmak, bilgili olmak, bilge bir birey olmak için yeterli midir? Olaylar karşısında nasıl davranacağımızı belirleyen en temel koşul bilgili olmak mıdır? 
    
    Elbette etkisi vardır ancak tüm cevabın tamamıyla evet olduğunu sanmıyorum. Bilgili olmak, bilgeliğe göre daha nicel bir kavram sanki. Niteliklerimizi oluşturmada yetersiz kalıyor. Bizi nitelikli yapacak olan ise daha nitel bir kavram olduğunu düşündüğüm bilgeliktir. Bilge bir insan bilgiyi düşünce imbiğinden yavaş yavaş damıtır. Tüm benliğiyle o bilgiyi özümser. Süzgeçten geçirir. Doğru bilgiye ulaşma ve bu bilgiye ulaşınca bu bilginin davranışlarına nasıl bir etki yapması gerektiğini bilir. Öyle damıtır ve özümser ki artık o bilgi onun bilgeliğiyle bütünleşir. Fark ettiyseniz bilge kişilikler çevremizde pek azdır. Kendi çevrenizi bir gözden geçirin. Kaç kişiye evet çok bilge biri diyebilirsiniz? 

    Ancak ortalama bir insan biraz üzerine giderse bir bilgiyi öğrenebilir. Bilgi dağarcığını geliştirebilir. Elbette kişinin ilgi alanları ve doğuştan sahip olduğu yetenekler ve bireysel farklar (bkz: Gardner'in Çoklu Zeka Teorisi) bilgiyi öğrenme konusunda kişiyi olumlu ya da olumsuz etkileyebilir ancak ben burada genel bir bilgi düzleminden bahsettiğim için konuyu salt bilgi olarak ele aldım. 
    
    Bir insanın bilgeliği yakalayabilmesi için bana göre doğuştan getirdiği bazı ruhsal özelliklerin, basiretinin, sezgilerinin, tecrübelerinin ve mantığının aynı potada eritilmesi gerekir. Bilgelik bir ruhtur. Bir yaşam biçimidir. Hayat karşısındaki tavrımızı, toplum karşısındaki duruşumuzu, fiillerimizi iyi yönde belirleyebilen bir olgudur. Bilgi ancak bilgeliğe hizmet ederse faydalıdır. (Bilge bir bireyin kötü olacağına pek ihtimal vermiyorum ancak çok bilgili bir birey gayet de salt kötülükle dolu olabilir)

   Yani sözün özü bilgelik insanı tekâmül ettiren ruhsal bir süreç, bir yaşayış iken bilgili olmak daha nicel, daha maddi bir kavramdır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder